Według najnowszych danych statystycznych około 1,5 tysiąca urodzonych w 2015 roku w Polsce dzieci uzyska diagnozę ze spektrum autyzmu. Wielu rodziców ma poważne wątpliwości, czy ich dziecko rozwija się prawidłowo, czy nabywa odpowiednich umiejętności w odpowiednim wieku. Stąd pomysł, aby w tym roku zorganizować ogólnopolskie bezpłatne konsultacje dla rodziców z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu 2 kwietnia.

Światowy Dzień Świadomości Autyzmu (ang. World Autism Awareness Day, WAAD) to święto obchodzone corocznie 2 kwietnia z inicjatywy Kataru w osobie Jej Wysokości Mozah, małżonki emira Hamada ibn Chalifa as-Sani, popartej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 18 grudnia 2007 (A/RES/62/139) i opublikowaną 21 stycznia 2008 roku.

Obchody tego Dnia mają na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat autyzmu dziecięcego. Wizja i inicjatywy Jej Wysokości pomogły w realizacji praw dzieci niepełnosprawnych i ich społeczności, zarówno w państwach arabskich, jak i na całym świecie.

Pomysł utworzenia portalu dla rodziców dzieci z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi PoradnikAutystyczny.pl powstał jako odpowiedź na brak jednego miejsca skupiającego całościową, merytoryczną wiedzę na temat autyzmu oraz zaburzeń pokrewnych. Przy portalu utworzono również mapę placówek, które zajmują się zarówno płatną, jak tez i bezpłatną diagnostyką dzieci oraz prowadzeniem terapii. Portal wydaje co miesiąc bezpłatną gazetę skierowaną zarówno do rodziców dzieci z autyzmem, jak też i do specjalistów zajmujących się terapią, czy też osób zainteresowanych tematyką autyzmu. W tym roku postanowiliśmy wyjść naprzeciw rodzicom dzieci, które nie mają jeszcze postawionej diagnozy. Organizowane są ogólnopolskie konsultacje ze specjalistami: logopedami, terapeutami integracji sensorycznej, psychologami, pedagogami itp. Celem konsultacji jest sprawdzenie, czy dziecko rozwija się prawidłowo i albo skierowanie dziecka do dalszej diagnostyki albo też uspokojenie rodziców i wskazanie dalszej obserwacji dziecka.

Dlaczego taka akcja jest ważna? W przypadku, gdy rodzice zauważają, że dziecko nie rozwija się prawidłowo to zwykle na diagnozę do specjalistycznych gabinetów musza bardzo długo oczekiwać. Termin ten wynosi nawet od kilku miesięcy do kilku lat. W przypadku małego dziecka to bardzo dużo. Stąd postanowiliśmy wesprzeć inne organizacje, które prowadzą podobne kampanie wczesnego wykrywania zaburzeń ze spektrum autyzmu, jak np. Synapsis, by pomóc większej ilości dzieci.

Autyzm jest zaburzeniem, u podstaw którego leży nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Osoby z autyzmem mają problemy z komunikacją, postrzeganiem świata, rozumieniem relacji społecznych. Mogą w odmienny sposób odbierać wrażenia zmysłowe: dla nich sól może być kwaśna, śnieg parzyć, a delikatne głaskanie powodować silny ból; zaburzenie pokrewne, o łagodniejszym przebiegu to zespół Aspergera.

Objawy autyzmu są już widoczne u dwuletnich dzieci. Im szybciej rodzice zauważą niepokojące symptomy, tym wcześniej można zacząć leczenie. Pierwsze oznaki schorzenia u dzieci mogą dać o sobie znać nawet u 6-miesięcznych niemowląt. Jednak każde dziecko jest inne, dlatego nie wszystkie objawy muszą wystąpić u dziecka, by zdiagnozować autyzm.

Do najczęstszych objawów należą:
· zaburzenia relacji społecznych – brak zainteresowania innymi ludźmi, niezdolność inicjowania rozmowy czy włączania innych do zabawy, brak empatii, nieodpowiedni dystans interpersonalny, brak współpracy z rówieśnikami, nieodwzajemnianie uczuć, brak uśmiechu, unikanie kontaktu wzrokowego, lęk, nieadekwatne zachowania pozawerbalne, np. mimika twarzy, pozy, dziwne grymasy, unikanie dotyku, samouszkodzenia, autoagresja;
· zaburzenia komunikacji – niezdolność opanowania mowy lub całkowity brak mowy, ograniczone rozumienie poleceń, brak reakcji na własne imię, nieprawidłowe użycie składni i fonologii, echolalia, stereotypie słowne, śpiewny głos, nieprawidłowa prozodia, dziwaczne słownictwo, zmiany znaczenia słów, zaburzenia komunikacji pozasłownej, nierozumienie „tak” i „nie”, nierozumienie aluzji słownych, metafor, sugestii, dosłowna interpretacja komunikatów, nadwrażliwość na dźwięki;
· stereotypowe wzorce zachowań – wąski zakres zainteresowań, ograniczona aktywność, sztywność, opór wobec jakichkolwiek zmian w otoczeniu, preferowanie niezmienności i rutyny, trwanie w bezużytecznych czynnościach, rozstawienie zabawek zamiast zabawy nimi, fascynacja przedmiotami, a nie ludźmi, powtarzające się manieryzmy ruchowe, np. kiwanie się, kręcenie się wokół własnej osi, bawienie się godzinami sznurkiem, kółkiem od samochodu, chodzenie na palcach, apraksja, tiki, upośledzona zręczność manualna i ruchowa, trzepotanie rękami podczas podniecenia, przebieranie palcami, skręcanie włosów, lizanie dłoni, spadek napięcia mięśniowego, uderzanie głową itp.

Zapraszamy na https://docs.google.com/spreadsheets/d/1892Qiom4MN2IrwmR1MtefDGmLPosNuDZNUJLYyQm-yQ/edit#gid=333776539, gdzie znajdą Państwo listę placówek biorących udział w akcji ogólnopolskich bezpłatnych konsultacji z okazji tegorocznego Światowego Dnia Świadomości Autyzmu.

Akcji patronuje Rzecznik Praw Dziecka Pan Marek Michalak i popiera ją Pani Prezydentowa Anna Komorowska.