W Polsce pojawia się coraz więcej placówek przedszkolnych, oferujących program nauczania wspierany rozmaitymi metodami pedagogicznymi - W. Sherborne, M. Montessori, R. Steinera (zwana waldorfowską). Postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się założeniom tych programów oraz przedstawić ich metody i cele. Zaczynamy od projektu wspomagania rozwoju Weroniki Sherborne.

Metoda W. Sherborne opiera się na ruchu i systemie ćwiczeń, które mają za zadanie wspomagać prawidłowy rozwój dziecka oraz wyłapywać i korygować ewentualne nieprawidłowości. System ruchowy wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka zaspakajanych w kontakcie  z dorosłymi.

OPIS METODY

Metoda wyróżnia kilka kategorii ruchu:

• Ruch prowadzący do poznania własnego ciała (pomaga w ukształtowaniu własnej tożsamości, poczucia siły i naturalności).
• Ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem (zmierza do dobrego samopoczucia człowieka w otaczającej go rzeczywistości).
• Ruch wiodący do wytworzenia związku z drugim człowiekiem (oparty na wzajemnym poznaniu, zaufaniu, zrozumieniu).
• Ruch prowadzący do współdziałania w grupie (uczy współpracować z innymi, daje poczucie wspólnoty).
• Ruch kreatywny (daje możliwość wyrażenia siebie, np. w tańcu).

Dzieci poprzez ruch rozwijają:

• świadomość własnego ciała,
• świadomość przestrzeni i działania w niej,
• nawiązywanie kontaktu z innymi poprzez współdzielenie z nimi w przestrzeni.

W czasie zajęć między ich uczestnikami tworzą się 3 typy relacji:

1. „opiekuńcza” – ćwiczenia oparte na wzajemnym kontakcie – głaskanie, bujanie, turlanie, przeciąganie  partnera;
2. „przeciwko” – przepychanie się, mocowanie z partnerem;
3. „razem” – oparta na współdziałaniu, trzymaniu się za ręce, naśladowaniu gestów, ruchów.

GDZIE I DLA KOGO?

Zajęcia można prowadzić wszędzie, wymagają jedynie pewnej ilości przestrzeni, nie potrzebujemy natomiast żadnych przyrządów. Można je przeprowadzać od żłóbków po szkoły, w zajęciach mogą uczestniczyć dzieci oraz osoby dorosłe.

Na zajęcia w przedszkolu warto zaprosić  rodziców dzieci. Ta forma zabawy jeszcze bardziej zbliży ich do siebie. Poza tym poprzez obserwowanie swojej pociechy w kontakcie z innymi rówieśnikami pozwoli dostrzec rodzicowi ewentualne trudności dziecka i sytuacje, które wzbudzają w nim opór.

KTO MOŻE PROWADZIĆ ZAJĘCIA?

Prowadzący powinien dobrze zapoznać się z założeniami metody, musi czuć się pewnie w roli, którą przyjmuje i wiedzieć, jak prowadzić grupę. Przed każdymi zajęciami powinien mieć  opracowany scenariusz, być jednak też gotowym na ewentualne modyfikacje. Przede wszystkim musi jednak przestrzegać kilku niezbędnych zasad:

• uczestnictwo w zajęciach jest dobrowolne, nie można zmuszać dziecka do udziału w nich,
• należy nawiązać kontakt z każdym, pamiętając o utrzymywaniu kontaktu wzrokowego,
• zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej oraz kontaktu z innymi,
• prowadzący powinien brać czynny udział w zajęciach,
• w czasie zajęć należy ściśle przestrzegać praw dziecka do własnej decyzji, aby miało poczucie kontroli nad sytuacją,
• należy dostrzegać i  stymulować aktywność dziecka,
• niezbędne jest też poczucie humoru prowadzącego,
• w miarę możliwości powinno się chwalić dziecko nie za efekt, ale za jego starania i wysiłek,
• zajęcia, szczególnie na początkowym etapie, powinno się prowadzić na poziomie podłogi,
• zaczynamy od ćwiczeń prostych, stopniowo je utrudniając,
• na przemian z ćwiczeniami dynamicznymi powinniśmy wykonywać ćwiczenia relaksacyjne,
• przez cały czas należy brać pod uwagę samopoczucia dziecka. 

Metoda ćwiczeń Weroniki Sherborne  zwana też „ruchem rozwijającym” opera się na prostych i naturalnych ruchach dziecka. Nawiązuje ona do najbardziej  intuicyjnego sposobu porozumiewania się, jakim jest „język ciała”. Autorka rozumie swoją metodę jako podejście pedagogiczne, umożliwiające doświadczenie ruchu i kontaktu fizycznego, emocjonalnego i społecznego.

Źródło: Bogdanowicz M. Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dzieci, WSiP, Warszawa 1996.