„Na polu kalafiory,
Na całe życie dość,
Kalafior każdy spory,
I w każdym rośnie kość”.

(K. I. Gałczyński, Sen psa)



Sen jest bardzo ważny w życiu każdego człowieka, a w życiu dziecka w szczególności. I to nie tylko dlatego, że śnią nam się rzeczy, które w rzeczywistości nie mają miejsca, tak, jak w przypadku psa z wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Sen pozwala odpocząć i zregenerować organizm.

Ach, śpij, kochanie
Kilkuletnie dziecko do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje 10-11 godzin snu w ciągu doby. Do 18 miesiąca życia dziecka rodzic powinien wpłynąć na ukształtowanie dobrych nawyków związanych z jego snem. Dowodzi tego badanie opublikowane w magazynie „Pediatrics”, podczas którego eksperci analizowali zagadnienie snu u dzieci. Porównali w tym celu 500 par bliźniąt jednojajowych i dwujajowych. W trakcie zbierania opinii, pytali matki o nawyki, jakie miały ich dzieci podczas snu.

Zapewnienie maluchowi wartościowego snu ma również istotny wpływ na jego rozwój fizyczny i psychiczny. Sen wpływa bowiem na rozwój mózgu dziecka. Dzieci, które się wysypiają, osiągają lepsze wyniki w nauce – dowodzą badacze z SRI International. Inne badania naukowców z SRI International wykazują, że niewystarczająca ilość snu jest przyczyną zaburzeń typowych dla ADHD. Należą do nich m.in.: brak koncentracji, wykonywanie kilku czynności jednocześnie, niekończenie powierzonego zadania. „Dzieci, które nie śpią wystarczająco długo, są gwałtowne i mniej skoncentrowane od swoich rówieśników w przedszkolu – tłumaczy Erika Gaylor, pracownik Instytutu Badawczego SRI z USA.

Jak sobie pościelisz…
Oprócz odpowiedniej dawki snu ważna jest także jego jakość. Podstawowym warunkiem wartościowego wypoczynku jest cisza, ponieważ śpiąc, jesteśmy wrażliwi na bodźce z zewnątrz, które mogą zakłócić przebieg snu. Warto również wywietrzyć pokój przed snem, w świeżym powietrzu znajduje się bowiem dużo więcej tlenu, a ten z kolei gwarantuje lepszy sen.

Nieodpowiednia ilość snu to jeden z czynników powodujących otyłość u dzieci. Dowodzą tego badacze z USA, według których jedną z głównych przyczyn nadwagi i otyłości u dzieci w wieku przedszkolnym jest właśnie brak wymaganej dawki snu. Badania przeprowadzone przez naukowców z University of Illinois opublikowane w piśmie „Childhood obesity” objęły 329 dzieci. Podczas badania mierzono wzrost i masę ciała maluchów. Analiza prac wykazała, że zbyt mało snu to najważniejsza przyczyna nadwagi.  Dzieci, które spały do 8 godzin na dobę były ponad dwukrotnie bardziej (2,2) zagrożone nadwagą lub otyłością w przyszłości.

Naukowcy są zgodni co do wpływu snu na rozwój i zachowanie naszych pociech: „Ilość i jakość odpoczynku jest bardzo ważna dla fizycznego i psychicznego rozwoju dzieci. Niewłaściwa higiena snu sprzyja otyłości i jest powiązana z kiepskimi wynikami w szkole oraz z problemami z zachowaniem” – mówi Sonia Brescianini z włoskiego Istituto Superiore di Sanita.

„A zobaczyłem ten świat uroczy
Gdy miałem właśnie
Przymknięte oczy”
(J. Tuwim, Cuda i dziwy)

Sen to nie tylko przymknięcie oczu, jak pisał Julian Tuwim. To proces regeneracji całego organizmu. Dlatego tak ważne jest dbanie o jakość snu naszych dzieci.