Właśnie rozpoczął się nowy rok szkolny. Pewnie zastanawiasz się nad tym na jakie zajęcia dodatkowe poślesz swoje dziecko. Lista ofert jest olbrzymia – teatr, balet, sporty walki, zajęcia plastyczne i dziesiątki innych. My oczywiście polecamy zajęcia związane z aktywnością fizyczną, bowiem ten element w zdrowym rozwoju dziecka jest bardzo ważny, lecz często zaniedbywany. Dziś chcemy zachęcić Was do judo. Myślicie, że to sport nie dla dzieci? Nic bardziej mylnego! A przekona Was o tym ekspert w tej dziedzinie – trener i instruktor – Igor Dzierżanowski.

W tytule pojawiło się sformułowanie sporty walki, a nie sztuki walki, ale nie chciałbym aby to było teraz tematem do dyskusji. Ustalmy na początku, że będę posługiwał się pojęciem sportów walki, chociaż są takie dyscypliny, które są zarówno sportem i sztuką, ale są też takie, które są tylko sztuką lub tylko sportem walki. Tematem z jakim postaram się zmierzyć i dać kilka wskazówek osobom, które z tego typu sportami nie miały nigdy do czynienia, jest kwestia tego czy dzieci mogą, a może powinny lub niekoniecznie, uczęszczać na zajęcia ze sportów walki.

Dostęp do takiego rodzaju sportu jest aktualnie bardzo duży. Otwiera się coraz więcej placówek organizujących tego typu zajęcia, bardzo często treningi organizowane są także w szkołach, a dzieci zachęcane są do brania udziału w nich. Sporty walki to np. judo, zapasy, boks, taekwondo i inne. Chciałbym się skupić w dużej mierze na judo ze względu na to, że z tym sportem jestem związany od 16 lat. Uważam, że to jedna z najlepszych opcji dla najmłodszych i zaraz postaram się wytłumaczyć dlaczego. Oczywiście wiele przytaczanych przeze mnie argumentów będzie tyczyło się także innych dyscyplin. Jednak często bywa tak, że inne sporty walki mogą być prowadzone na różne sposoby, a judo jest dość ujednolicone, między innymi też przez to, iż jest to sport olimpijski.

Judo to nie tylko sport olimpijski, ale także sztuka walki. Na wstępie warto także zaznaczyć, iż sport ten wywodzący się z jiu-jitsu, został stworzony przez Jigoro Kano, który wyselekcjonował techniki nie zagrażające bezpośrednio życiu oraz dodał kilka nowych. W judo nadal funkcjonują duszenia i dźwignie, ale tylko na staw łokciowy, jednak nie są one w ogóle używane w początkowych fazach nauczania i są zabronione na zawodach u młodych adeptów tego sportu.

Warto zaznaczyć, iż w judo występuje duże bogactwo ruchowe. Ruch odbywa się we wszystkich kierunkach, na różnych płaszczyznach oraz przy różnej ilości punktów podparcia lub nawet jego braku. Naturalnie kształci się zatem umiejętność funkcjonowania w każdej sytuacji, nawet podczas zaskoczenia. Sport ten jest niesamowicie ogólnorozwojowy i idealnie nadaje się dla dzieci w celu kształtowania prawidłowego rozwoju fizycznego, motorycznego, a także psychicznego.

Nawet jeżeli po pierwszych miesiącach czy latach treningu dziecko uzna, że nie jest to jego wymarzony sport to będzie miało podstawy do każdej innej aktywności fizycznej. Judo jest doskonałym uzupełnieniem do innych dyscyplin, ponieważ stymuluje harmonijny rozwój każdej cechy sprawnościowej (siła, wytrzymałość, gibkość, dynamika, szybkość, moc, równowaga oraz uczy myślenia podczas wysiłku), a także skutecznie koryguje wady postawy. Małe przedziały czasowe, w których musimy zorientować się co z nami się dzieje, co z tego może wyniknąć i w końcu, co w związku z tym musimy zrobić, znak omicie rozwija psychomotorykę i psychikę.

Pewien stopień ryzyka uatrakcyjnia zajęcia, czyni z nich swoisty rodzaj przygody, jest między innymi motorem działania. Poczucie zagrożenia zmusza do wykazania się odwagą, uodpornienia na ból, zmęczenie, hartuje psychicznie.

Judo wbrew pozorom jest sportem stosunkowo bezpiecznym. Przed odniesieniem kontuzji zabezpiecza między innymi właściwe przygotowanie od najmłodszych lat, odpowiednia rozgrzewka przed jednostką treningową, nauka padów i przewrotów oraz prawidłowy wybór współćwiczących, bądź walczących ze sobą osób.

W początkowych fazach nauczania, dzieci mają zajęcia ukierunkowane na ćwiczenia ogólnorozwojowe, zabawę, gimnastykę włączając do tego stopniowo elementy judo – zaczynając od nauki padów. Jednocześnie ucząc dzieci bezpiecznego upadania na matę rozpoczynamy naukę podstaw technik parterowych, które są bezpieczne i uniemożliwiają upadek z wysokości. Warto zaznaczyć, że każde zajęcia judo odbywają się na matach, bo taka jest specyfika tego sportu, oznacza to, że na każdych zajęciach dziecko ma możliwość kształcenia się pod względem gimnastycznym (przewroty, stanie na głowie, stanie na rękach, bezpieczne upadanie itp.). Jest to niesamowita przewaga tego sportu nad innymi sportami, gdzie nie zawsze jest mata (jak np. w karate, są kluby gdzie trenuje się na matach, ale do podstawowych technik karate maty nie są konieczne, co znacząco utrudnia harmonijny rozwój dziecka).

Judo jako sport indywidualny wyklucza możliwość osiągania sukcesów kosztem innych, jak ma to miejsce np. w zespołowych grach sportowych. Przyzwyczaja do samodzielnej pracy i pozwala odczuć na sobie zasadę „jaka praca takie wyniki”. Dodatkowo ze względu, iż jest to także sztuka walki, uczy od początku kultury treningu oraz odpowiedniego zachowania względem osoby starszej, bardziej doświadczonej, wyższej stopniem, a także do swoich rówieśników. Występują tu pewnego rodzaju zwyczaje, jak zbiórka na początku i na końcu treningu, ukłony z szacunku do dojo (sala treningowa), trenera czy partnerów treningowych, nazywanie technik oraz wydawanie komend w języku japońskim, strój treningowy zwany judo-gi oraz możliwość zdawania na wyższe stopnie, które świadczą o zwiększaniu swoich umiejętności.

Jeżeli do tej pory nie przekonałem Cię do tego, że sporty walki są odpowiednie dla Twojego dziecka, to podam kilka kwestii może bardziej życiowych, bardziej na ‘czasie’. Zajęcia umożliwiają kulturalne wyżycie się, zużycie nadmiaru energii, a rozbudowany system zawodów, od wewnątrz grupowych do Igrzysk Olimpijskich, pozwala w przyszłości na sprawdzenie się w zdrowej sportowej rywalizacji. Jednocześnie zajęcia odciągną dziecko od komputera, dadzą mu możliwość trochę się wyszaleć, zmęczyć, poobcować z rówieśnikami, a są to najczęściej bardzo atrakcyjne dla dzieci zajęcia które potrafią wciągać i dzieci przychodzą z przyjemnością na kolejne treningi.

Dodatkowo, osoby trenujące judo chcąc się rozwijać w tej dyscyplinie prawdopodobnie będą unikać używek oraz niewłaściwego stylu życia. Uczestniczenie w zajęciach z całą wyrazistością daje odczuć na sobie negatywne skutki palenia papierosów, picia alkoholu, czy używania mocniejszych używek, dlatego też w przeważającej większości uruchomione mechanizmy obronne nie dopuszczą do uzależnienia się od tych nałogów, a dzieci i młodzież mają wyższe cele, które pomagają im odmówić wszelkiego typu używek.

Studiowanie judo pozwala także na odkrycie u ćwiczącego dużych możliwości intelektualnych, których wcześniej mogli odmówić mu nauczyciele, a wyniesiona z judo umiejętność walki, z powodzeniem może być przeniesiona na życie codzienne w celach samoobrony.

Człowiek pewny siebie, w pozytywnym znaczeniu, posiadający pewny zasób wiedzy i umiejętności, nie jest biernym obserwatorem tego, co mu „gotują” inni, często niezbyt przychylni dla niego, ale jest aktywnym podmiotem, który na miarę własnych możliwości sam organizuje sobie własne życie.

Ale nie dowiemy się tego wszystkiego, jeżeli sami nie spróbujemy!!

I jeszcze kilka praktycznych rad i wskazówek.

Zapisując na zajęcia bardzo małe dziecko dobrze byłoby poobserwować kilka pierwszych treningów, zobaczyć czy odpowiada nam zachowanie trenera i jego podejście do dzieci. Dla najmłodszych zajęcia składają się głównie z zabaw, treningu ogólnorozwojowego, gimnastyki, padów i podstawowych delikatnych elementów siłowych, a z czasem wprowadzane są elementy judo.

Nie polecam za wszelką cenę posyłania dzieci na zajęcia typu kravmaga, sambo itp. ponieważ są do sztuki walki mające na celu szybkie obezwładnienie przeciwnika jak najmniejszą ilością ruchów, oczywiście trener może dla dzieci robić zupełnie inne zajęcia, ale z założenia techniki wykonane z maksymalną mocą często prowadzą do kontuzji, kalectwa lub utraty życia, czego dzieci mogą na początku nie zrozumieć i odruchowo użyć jakiś technik w stosunku do rówieśników w szkole. Poza tym w momencie kiedy dorosły człowiek napadnie takie dziecko, to te techniki i tak na nic się nie zdadzą, a na pewno lepszą opcją będzie ucieczka i próba wezwania pomocy. Tego typu sztuki walki polecam dla osób już rozwiniętych motorycznie, starszych i bardziej świadomych.

Autor: Igor Dzierżanowski
Dietetyk sportowy, trener personalny, medalista pucharu świata, mistrzostw polski oraz pucharów polski w judo, trenuje od 1999, instruktor od 2013 roku, posiadacz stopnia mistrzowskiego 3 DAN.

Więcej na:
www.dietetyk-sportowy.pl