„Rodzicem się nie jest. 
Rodzicem stajesz się przez to, co robisz.”

Bez wątpienia każdy z nas stara się być dobrym rodzicem. O twoim zaangażowaniu w rolę rodzica świadczy choćby sam fakt, że czytasz teraz ten artykuł – oznacza to, że nie wystarcza ci zwykłe „bycie rodzicem”, ale ciągle poszukujesz i starasz się być jeszcze lepszy. Ale na pewno każdemu z nas przytrafiają się różne błędy wychowawcze, często wynikające z nieświadomości i niewiedzy. Dlatego im więcej będziemy wiedzieć, tym większa szansa na uniknięcie porażek.

Poradników z zakresu psychologii na temat wychowywania dzieci napisano wiele. Dziś chcielibyśmy zaprezentować jeden z nich – „10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców” amerykańskiego psychologa, Kevina Steede. Często zdarza się, że mając jak najlepsze intencje zupełnie nieświadomie popełniamy różne błędy. Autor wymienia je, analizuje i proponuje różne sposoby unikania pułapek wychowawczych.

 Aktywne wychowanie

„Większość rodziców naprawdę pragnie dobrze wychować dzieci. Nie chce ich zaniedbywać, ani czynić im krzywdy. W rzeczywistości jednak wielu z nich jest tak bardzo zajętych codziennymi sprawami, że wychowywanie schodzi na drugi plan.” Niestety często jest tak, że wychowywaniem dziecka zajmujemy się tylko w tym krótkim czasie, który pozostał po załatwieniu wszystkich innych bardziej lub mniej pilnych spraw. I dopiero gdy pojawią się jakieś problemy w zachowaniu dziecka, zaczynamy analizować swoje postępowanie.

Większość ludzi nie traktuje wychowania dziecka jako procesu, który trzeba świadomie zaplanować i konsekwentnie dążyć do założonego celu, jakim jest wychowanie dziecka na szczęśliwego i pełnego poczucia własnej wartości młodego człowieka. Wielu rodziców po prostu o tym nie myśli, traktując wychowywanie jako coś „co samo się dzieje”.

Aby dobrze wychować dziecko nie wystarczy być tylko rodzicem, trzeba być „aktywnym rodzicem”. Co to oznacza? Powinniśmy zastanowić się nad tym jak wygląda nasze spędzanie czasu razem z dzieckiem. Czy podczas wykonywania codziennych czynności dziecko nam tylko biernie towarzyszy, często stanowiąc tzw. balast, czy angażujemy je i siebie w to co wykonujemy. Czasem wystarczy naprawdę bardzo niewiele, by stać się uważniejszym i aktywniejszym rodzicem – możecie np. podczas nużącej jazdy samochodem urządzić sobie zawody, kto zobaczy więcej aut określonego koloru lub marki. Gdy musicie wykonać jakąś pracę, to zamiast odsyłać dziecko do swojego pokoju, żeby się pobawiło możecie zaangażować syna lub córkę we wspólne przygotowanie obiadu lub prace w ogrodzie. Zdziwicie się ile rzeczy wasze dzieci potrafią zrobić. Na pewno zajmie to więcej czasu, ale dziecko poczuje się zauważone i docenione. A i wam taka pomoc z pewnością przyniesie mnóstwo radości. Spróbujcie też, być może kosztem innych, mniej ważnych spraw, znaleźć choć krótką chwilę tylko dla was, gdzie inne rzeczy nie będą wam przeszkadzały – może to być np. wspólne zjedzenie obiadu.

 Być rodzicem

Kiedy stajemy się rodzicem? Czy dzieje się to w momencie poczęcia lub narodzin dziecka? Biologicznie tak. Ale z punktu widzenia psychologii wcale nie koniecznie tak jest. „Rodzicem się nie jest. Rodzicem stajesz się przez to, co robisz. Wychowanie wymaga działania.” To my jako rodzice przekazujemy dzieciom pewne wartości, kształtujemy ich charakter i w dużej mierze zależy od nas jakimi ludźmi będą w przyszłości.

Musimy zdać sobie sprawę z tego, że rola matki lub ojca to najważniejsza praca w naszym życiu, która nie może być wykonywana tylko w chwilach wolnych, pomiędzy innymi obowiązkami. Oczywiście nie oznacza to, że powinniśmy cały swój czas poświęcać dzieciom, musimy przecież wykonywać też mnóstwo innych, bardziej przyziemnych spraw, takich jak praca, zakupy czy sprzątanie. Ważne jest jednak to aby nauczyć się myśleć o wychowaniu w zupełnie inny sposób. Powinniśmy próbować utrzymać równowagę pomiędzy pracą, odpoczynkiem i rolą rodzica. A przede wszystkim musimy zrozumieć, że rodzicem jest się cały czas, a nie tylko w wolnych chwilach.

10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców:

1. Wpajanie błędnych przekonań
2. Nieświadome prowokowanie złego zachowania
3. Brak konsekwencji
4. Pułapki porozumiewania się
5. „Zrobię to za ciebie”
6. „My przeciwko nim”
7. Żelazna dyscyplina
8. „Rób to, co mówię, a nie to co robię”
9. Ignorowanie potrzeb i trudności dziecka
10. Hamowanie naturalnej radości życia i ciekawości świata

Sukcesywnie będziemy analizować każdy z tych błędów. Zapraszamy zatem do lektury!

Autor: Joanna Kamińska – redaktor Akademii Zdrowego Przedszkolaka
Na podstawie książki Kevina Steede „10 błędów popełnianych przez dobrych rodziców”