Jak nauczyć dziecko tolerancji?
Co właściwie znaczy słowo tolerancja? Dlaczego jest taka ważna? I jak nauczyć dzieci zrozumienia i akceptacji dla „inności”?
Trudne słowo tolerancja
By je zrozumieć, trzeba zacząć od zdefiniowania przyjętych w danej kulturze standardów „normalności”, wówczas „inni”, będą wszyscy odbiegający w jakikolwiek sposób od tej przyjętej przez daną społeczność normy. W tej „pojemnej szufladzie”, znajdą się wiec zarówno osoby niepełnosprawne, ludzie o odmiennym od naszego kolorze skóry, poglądach religijnych, obyczajach, czy narodowości itd.
Dlaczego jest taka ważna?
Tolerancja jest podstawą harmonijnego życia społecznego, a jej brak główną przyczyną większości konfliktów i wojen. Na szczęście dzieci rodzą się bez przekonań i poglądów, a wiec i bez uprzedzeń. To my dorośli ponosimy winę za wpojenie im negatywnego nastawienia do ludzi innej rasy, kultury czy wyznania. Najlepszym dowodem są dzieci wychowujące się w środowisku mieszanym, czyli takim, które stwarza okazję do kontaktów z osobami niepełnosprawnymi czy przedstawicielami różnych narodowości.
Jak nauczyć dzieci zrozumienia i akceptacji dla „odmienności” innych ludzi?
Dzieci najlepiej i najszybciej uczą się przez doświadczenie i przykład, jaki im dajemy. Jeśli umożliwimy własnym pociechom zróżnicowane kontakty z ludźmi, którzy wyglądają, mówią i myślą inaczej niż my wychowamy człowieka otwartego i tolerancyjnego.
• Dzieci są doskonałymi obserwatorami i bezbłędnie wychwytują każdą nieszczerość naszej postawy. Jeśli sami jesteśmy otwarci na innych ludzi i szanujemy ich prawo do odmienności, nasze dzieci nie będą miały, od kogo zarazić się uprzedzeniem i negatywnym nastawieniem do ludzi.
• Uczmy swoje dzieci od najmłodszych lat, że różnorodność jest cenną wartością, która wzbogaca nas, poszerza nasze horyzonty myślowe i pozwala widzieć świat z innej, często ciekawszej perspektywy. Podkreślajmy, co zawdzięczamy i ile zyskujemy na asymilacji z innymi kulturami, narodowościami czy środowiskami – egzotyczne potrawy, sztukę, muzykę itp.
• Reagujmy na każdy nawet najmniejszy przejaw braku tolerancji, jakiego jesteśmy świadkiem. Pozornie niewinne żarty z dzieci otyłych, niepełnosprawnych czy innej narodowości, nie tylko sprawiają przykrość i utrwalają postawy wykluczające z grupy rówieśniczej w dodatku mogą przekształcić się w dorosłym życiu w nienawiść, a nawet agresję.
• Rozmawiajmy z dziećmi o tolerancji w sposób prosty i zrozumiałym językiem. Najlepiej niech pretekstem będzie jakaś książka, film czy sytuacja. Tłumaczmy dziecku, że „inny” nie znaczy gorszy.
• Spróbujmy uświadomić im, co czują inni ludzie, których wyśmiewamy, nie rozumiemy i nie akceptujemy. Empatia jest tu kluczem dla zrozumienia sytuacji i wypracowania właściwej postawy.