Na wagę złota!

Nasi przodkowie wypiekali go samodzielnie. Oczywiście, że było to spowodowane zupełnie innymi niż dziś czynnikami niż dziś, ale dziś powoli zaczyna powracać moda na zdrowe jedzenie, a także na wyroby własne, w tym również chleb.

Często zadajemy sobie pytanie czy powinniśmy go jeść i ile. Jedni mówią, że tuczy, inni, że jest potrzebny. Jaka jest zatem prawda? Instytutu Żywności i Żywienia zaleca spożywać codziennie 5 do 6 porcji produktów zbożowych. Produkty zbożowe to nie tylko chleb, ale również kasze, płatki, ryż, makaron. 

Pieczywo to jedno z najlepszych źródło błonnika pokarmowego, który wspomaga trawienie. Dostarcza nam również węglowodanów złożonych, które przez dłuższy czas uwalniają energię, dzięki czemu nie powodują wahań cukru we krwi.  Jednak nie wszystko złoto, co się świeci… Czym należy się kierować, chcąc kupić prawdziwy zdrowy chleb razowy?

„Niestety w naszych sklepach oprócz zdrowego chleba możemy spotkać pieczywo, które tylko je przypomina, a jego jakość jest znacznie gorsza” – mówi Ewa Buczkowska – specjalista ds. żywienia - przede wszystkim należy zwrócić uwagę na skład pieczywa. Jeśli nie jest on przyklejony na bochenku, możemy zapytać sprzedawcę, z czego składa się wybrany przez nas chleb. Piekarnie mają obowiązek podawać skład swoich wyrobów. Prawdziwy, zdrowy chleb powinien zawierać tylko kilka wybranych składników, do nich należą: mąka (najlepiej pełnoziarnista), zakwas lub drożdże, kwas chlebowy, sól, woda i ewentualnie dodatki takie jak nasiona, otręby, czy owoce suszone. Z pewnością nie powinno w nim być karmelu, słodu jęczmiennego, emulgatorów, regulatorów kwasowości i innych”. 

Prawdziwy chleb będzie także znacznie cięższy niż jego namiastka, bo tak często wyglądają „podroby chlebowe”. Barwa chleba razowego powinna być naturalna, ciemna, nie karmelowa. Prawdziwy chleb może mieć również charakterystyczne pęknięcia skórki. 

Jeśli zaś chcemy się cieszyć zapachem i smakiem domowego pieczywa, możemy pokusić się o wypiekanie go w domu. To nić trudnego.

Zanim jednak zabierzemy się za chleb właściwy, potrzebny będzie zakwas, który należy przygotować kilka dni przed wypiekiem chleba. Do przygotowania zakwasu potrzebna jest mąka żytnia i woda. Do naczynia wlewamy 1/2 szklanki wody i dodajemy ½ szklanki mąki. Następnie mieszamy i odstawiamy. Po około 24 godzinach, dodajemy 1/3 szklankę mąki i 1/3 szklanki wody i wszystko znowu mieszamy. Czynność tę powtarzamy przez kilka dni – zakwas powinien być gotowy do użycia 5 dnia.

W następnej kolejności przygotowujemy zaczyn. W tym celu mieszamy mąkę (najlepiej pełnoziarnistą), wodę i zakwas w odpowiednich proporcjach (60 g zakwasu, 90 g mąki, 90 g wody). Zaczyn powinien wyrastać przez około 8 godzin. Mając gotowy zaczyn, możemy przygotować właściwe ciasto. 
Ciasto właściwe to: zaczyn, woda, 300 g mąki, szczypta soli, ewentualnie garść dodatków: nasion słonecznika lub dyni. Wymieszane składniki, tworzące ciasto przekładamy do foremki, a następnie przykrywamy ją i odstawiamy na kilka godzin. Czekamy aż wyrośnie. 

Ciasto w foremce powinno zwiększyć swoją objętość. Foremkę z wyrośniętym ciastem wstawiamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 230 stopni i pieczemy przez 15 minut. Później zmniejszamy temperaturę do 200 stopni i pieczemy kolejne 40 minut.


Tylko od nas zależy, jakie pieczywo kupimy. Aby mieć pewność, że jemy zdrowe, powinniśmy czytać etykiety i zwracać baczną uwagę na jego skład. I pamiętać, że nie samym chlebem człowiek żyje.