Jak powinien wyglądać modelowy jadłospis dziecka w wieku przedszkolnym pisaliśmy już niejednokrotnie. Pora zmierzyć się z tematem błędów, które mimo dobrych chęci kadry przedszkolnej nadal goszczą w jadłospisach dzieci. W tym krótkim tekście dokonamy analizy przykładowego jadłospisu przedszkolnego, które realizuje program Akademii. Wnioski z tej analizy są niestety bardzo smutne…

Posyłając dzieci do przedszkola jesteśmy przekonani, że oddajemy je w najlepsze możliwe ręce. Nawet do głowy nam nie przyjdzie, że dzieci otrzymają złe wzorce czy zostaną nauczone nieprawidłowych zachowań. Tak też się dzieje w większości przedszkoli. Kadra dba o dobro dzieci na wszystkich możliwych płaszczyznach.

Jeśli chodzi o sferę żywieniową rodzice są przekonani, że jadłospis w ich przedszkolu układany jest przez profesjonalistę, który posiada kwalifikacje lub przynajmniej został przeszkolony z zakresu prawidłowego żywienia dzieci. Nie zawsze jednak tak się dzieje.

Z analizy przeprowadzonych przez nas ankiet (732 odpowiedzi) wynika, że:

- w 68% przedszkoli za układanie jadłospisu odpowiedzialny jest intendent
- w 14% przedszkoli za układanie jadłospisu odpowiedzialny jest kucharz
- w 12% przedszkoli za układanie jadłospisu odpowiedzialny jest firma cateringowa
- w 6% przedszkoli natomiast za układanie jadłospisu odpowiedzialny jest dietetyk

Oczywiście idealnie by było, gdyby jadłospisy układane były wyłącznie przez dietetyków, ale w polskich realiach jest to niestety niemożliwe. Oczywiście kadra przedszkola przechodzi szkolenia z tego zakresu. W większych miastach organizowane są spotkania, prelekcje dotyczące jadłospisów przedszkolnych. Mniejsze miejscowości najczęściej posiłkują się materiałami przesyłanymi przez stacje sanitarno-epidemiologiczne lub Instytut Żywności i Żywienia. W żadnym przypadku przedszkola nie pozostają osamotnione z problemem. Problem polega jednak na tym, że rzadko zalecenia są wykorzystywane w praktyce.

Do najczęściej pojawiających się błędów w jadłospisach przedszkolnych należą:

- zbyt mała ilość świeżych, sezonowych warzyw i owoców dodawanych do posiłków;
- zbyt mała (zwykle nie ma ich wcale) ilość dań z roślin strączkowych;
- zbyt mała ilość produktów z grubego przemiału (pieczywo razowe, kasze, ryż naturalny, makaron pełnoziarnisty, naturalne płatki, etc.);
- zbyt mała ilość nasion i orzechów (sezam, siemię lniane, orzechy włoskie, pestki słonecznika, etc.);
- zbyt mała ilość naturalnych produktów mlecznych (mleko, kefir, jogurt, sery) lub ich roślinnych zamienników;
- zbyt duża ilość przetworzonej i oczyszczonej żywności (słodkie płatki śniadaniowe, słodkie serki, serki topione, białe pieczywo, gotowe podwieczorki, np. drożdżówki zamiast ciasta pieczonego w kuchni ze zdrowych składników, etc.);
- zbyt duża ilość mięsa, wędlin sklepowych i wyrobów mięsnych (np. parówek);
- zbyt duża ilość cukru w jadłospisach. Cukier jest dodawany do każdego posiłku w postaci tego dodawanego do napoi, do potraw (makaron ze śmietaną i cukrem, naleśniki na słodko), a także jako ten zawarty w produktach gotowych: słodycze, dżemy, batony, wafelki, ciastka, etc.
- niezdrowe dodatki do zup i potraw (kostki rosołowe, wegeta, etc.) zamiast świeżych i suszonych ziół;
- podawanie samych słodzonych napoi zamiast naturalnych kompotów, herbat owocowych, naparów ziołowych bez cukru i wody mineralnej.

To oczywiście bardzo skrótowa lista popełnianych błędów. Żeby nie być gołosłownym przytaczamy przykładowy jadłospis, który jest zamieszczony na stronie internetowej jednego z przedszkoli.

Nie wolno generalizować, bo oczywiście mnóstwo jest przykładów poprawnej diety w przedszkolu, ale jeśli wchodzimy na stronę przedszkola, które aktywnie uczestniczy w akcjach Akademii Zdrowego Przedszkolaka i czytamy taki jadłospis to jest nam po prostu przykro. Okazuje się, że w wielu przypadkach zasady, które przekazywane są dzieciom na zajęciach nijak się mają do tego co jest im podawane na talerzu.

Eksperci Akademii wkładają wiele wysiłku i serca w tworzone materiały edukacyjne, które mówią o zasadach zdrowego żywienia. Do każdej Akcji przygotowywane są specjalne bajki, wiersze i piosenki, które mają na celu szeroko pojętą edukację w zakresie żywienia. Chcemy nauczyć najmłodszych jak zdrowo się odżywiać i jak rozróżniać dobre produkty od złych. Do zagadnienia zdrowego żywienia dzieci podchodzimy bardzo poważnie i profesjonalnie. Czasem niestety musimy zadać sobie jednak pytanie, czy i my zawsze jesteśmy traktowani poważnie? Co mamy odpowiedzieć rodzicom, którzy dzwonią do nas lub piszą prośby, abyśmy wpłynęli jakoś na przedszkolny jadłospis? Sprawa jest tym bardziej smutna, jeśli dotyczy niewłaściwego jadłospisu przedszkola, które bierze udział w naszych akcjach. Od tych przedszkoli oczekujemy, że nasze treści będą przekazywali nie tylko w teorii, ale także wcielą je w życie.

Żeby zasady wszelakie, w tym zdrowego żywienia miały stanowić podstawę wychowania dzieci, muszą być poparte praktyką. Nasze działania mają sens tylko wtedy kiedy zarówno przedszkole, dziecko, jak i rodzic czynnie uczestniczą w naszych akcjach.

Drodzy Rodzice i Dyrektorzy serdecznie zapraszamy Was do odwiedzenia sklepu internetowego www.e-zdrowyprzedszkolak.pl, w którym znajdziecie zdrowe i ekologiczne produkty, w przystępnej cenie. Możecie je wykorzystać zarówno w tworzeniu jadłospisów przedszkolnych, jak i komponowaniu posiłków domowych.