Wybrać pieczywo dobrej jakości o odpowiednim składzie nie jest łatwo. Jak pisaliśmy ostatnio, skład pieczywa dostępny w sklepach znacznie odbiega od ideału. Najczęściej w sklepach i piekarniach znajdziemy pieczywo pszenne, żytnie bądź mieszane. Tymczasem asortyment mąk, z których można piec chleb jest dużo większy.

Mąka gryczana – wszyscy znamy kaszę gryczaną, kiedy ziarna gryki drobno zmielimy otrzymamy z niej doskonałą mąkę. Jest to produkt naturalnie bezglutenowy, polecany dla wszystkich osób, które eliminują gluten ze swojej diety. Jest bogatym źródłem składników mineralnych, takich jak potas, magnez, żelazo czy cynk oraz witamin z grupy B i witaminy E. Jak na produkt zbożowy ma w swoim składzie dużo białka - aż 12g w 100g oraz niezbędnego aminokwasu – lizyny. Zawiera dużo błonnika i ma niski indeks glikemiczny. Można ją stosować do potraw zarówno wytrawnych jak i słodkich. Jest bardzo plastyczna i doskonała do produkcji chleba, ciast, babeczek czy naleśników.

Mąka jaglana – powstaje ze zmielonych ziaren prosa i jest naturalnie bezglutenowa. Wśród innych mąk wyróżnia się przede wszystkim wysoką zawartością żelaza oraz błonnika, ale jest również dobrym źródłem magnezu, potasu, cynku oraz witamin z grupy B. Można z niej przygotowywać nie tylko chleby, ciasta czy naleśniki ale również budynie i kisiele.

Mąka z amarantusa – nie zawiera glutenu, jest za to bogata w skwalen, czyli tłuszcz o działaniu prozdrowotnym. Ma silne właściwości antyoksydacyjne, zmniejsza ryzyko chorób serca, a nawet nowotworów. Zawiera dużo białka roślinnego (13g/100g) oraz błonnika. Jest dobrym źródłem witamin z grupy B i witaminy E. Jest bardzo bogata w magnez, cynk, potas oraz wapń.
Przygotowując chleb samodzielnie możemy do niego dodać ulubione ziarna i orzechy.

Chleb gryczany bezglutenowy

Składniki:

• 1,5 szklanki mąki gryczanej
• 1,5 szklanki mąki ryżowej
• ½ szklanki mąki jaglana lub komosy
• 2/3 szklanki skrobi ziemniaczanej
• około 500-550 ml wody
• 3 łyżki zmielonego siemienia lnianego
• 2 łyżeczki suchych drożdży lub 30 g świeżych drożdży
• 2 łyżeczki ksylitolu, inuliny, cukru lub innego słodu
• 1 łyżeczka soli
• 2 łyżki oleju

Przygotowanie:

1. Zmielone siemię lniane zalać 200 ml wrzątku. Zaparzyć i rozmieszać blenderem ręcznym.
2. Wsypać do miski wszystkie składniki sypkie i wymieszać. Dodać składniki mokre: siemię, wodę, olej, drożdże i wymieszać mikserem. Masa powinna mieć konsystencję budyniu. Jeśli jest zbyt gęsta należy dodać jeszcze wody.
3. Ciasto przełożyć do wysmarowanej tłuszczem i wysypanej mąką formy do pieczenia lub formy do chleba (wtedy najczęściej nie ma konieczności smarowania). Powierzchnię wygładzić mokrą dłonią i oprószyć mąką. Pozostawić pod przykryciem do wyrośnięcia na około 40 – 60 minut. Zależnie od panującej temperatury otoczenia. Chleb wstawić do piekarnika nagrzanego do 190 stopni i piec 50 minut. Wystudzić na kratce.

Mąkę jaglaną można zastąpić mąka z amarantusa.

Chleb razowy z ziarnami

Składniki na 1 bochenek:

• 300 g mąki pszennej razowej chlebowej
• 100 g mąki żytniej jasnej
• 100 g mąki pszennej chlebowej
• 10 g soli
• 10 g drożdży suchych lub 20 g drożdży świeżych
• 2 łyżki miodu
• 340 ml wody
• 80 g słonecznika
• 80 g pestek dyni
• 20 g maku
• 40 g sezamu
• 60 g lnu
Na posypanie:
• 40 g sezamu

Przygotowanie:
Mąki, sól i suche drożdże wymieszać (ze świeżymi wcześniej zrobić rozczyn). Dodawać stopniowo wodę, miód i nasiona łącząc wszystkie składniki. Wyrabiać aż ciasto będzie gładkie i elastyczne, około 10 - 15 minut. Odłożyć w ciepłe miejsce, przykryte lnianym ręczniczkiem, do podwojenia objętości (około 2 godzin).

Po tym czasie ciasto krótko wyrobić, przełożyć do formy o wymiarach 23 x 10 cm, wysmarowanej masłem i wysypanej otrębami. Naciąć chleb wzdłuż ostrym nożem do połowy głębokości. Posmarować z wierzchu letnią wodą, posypać sezamem. Przykryć lnianym ręczniczkiem, pozostawić do wyrośnięcia, aż ciasto podwoi objętość.

Piec w temperaturze 230ºC przez około 30 minut, aż bochenek postukany od spodu będzie wydawał głuchy odgłos. Wystudzić na kratce.

Jeśli jednak nie macie czasu albo możliwości aby samodzielnie upiec chleb, zobaczcie czym się kierować przy wyborze pieczywa w sklepie.

Autor: Dorota Rydzik, dietetyk, zespół Akademii Zdrowego Przedszkolaka